[Recenzja] Neil Young with Crazy Horse - "Everybody Knows This Is Nowhere" (1969)

Neil Young od dawna czekał w kolejce wykonawców do zrecenzowania. Trochę sam sobie jest winien przez zniknięcie ze Spotify, którym najchętniej wspomagam się podczas pisania. Szanuję powód - kanadyjski artysta nie chciał być obecny na platformie, gdzie można słuchać podcastów powielających antyszczepionkową narrację - ale i nie do końca rozumiem aż tak radykalną decyzję. Oczywistym jest, że na serwisie zbierającym twórczość milionów muzyków i podcasterów, reprezentowane są wszelkie możliwe poglądy oraz różne szkodliwe treści, co jednak nie oznacza, że ktokolwiek swoją tam obecnością wyraża dla nich wszystkich poparcie. Foch Younga - i namówionej przez niego Joni Mitchell - mógł być groźnym procederem, doprowadzając do masowego exodusu twórców z obecnych serwisów, które zapewne zastąpione zostałyby dziesiątkami czy setkami mniejszych, zbierających muzykę wykonawców o konkretnych poglądach. Straciliby na tym zwykli użytkownicy, którzy obecnie za wykupienie jednej subskrybcji mają dostęp do znacznej części istniejącej muzyki. Na szczęście do niczego takiego nie doszło.

W momencie wydania "Everybody Knows This Is Nowhere" Young miał już pewną sławę, zdobytą przede wszystkim dzięki występom z Buffalo Springfield, jedną z popularniejszych amerykańskich grup rockowych drugiej połowy lat 60. Wydał też już jeden autorski album pod swoim nazwiskiem. Nie był jednak zadowolony z tamtej eponimicznej płyty, przede wszystkim ze względu na przypadkowy skład, złożony z muzyków o typowo sesyjnym profilu. Stąd też decyzja o zebraniu stałej grupy wspierającej, na kształt towarzyszącego Dylanowi The Band. Jeszcze z czasów Buffalo Springfield pamiętał grupę The Rockets, do której zgłosił się w pierwszej kolejności. Z propozycji skorzystała jednak tylko część składu: gitarzysta Danny Whitten, basista Billy Talbot oraz perkusista Ralph Molina. Muzycy przyjęli nazwę Crazy Horse. Od tamtej pory Young nagrywał zarówno bardziej stonowane płyty pod własnym nazwiskiem, jak i mocniejsze, sygnowane wspólnie z zespołem. "Everybody Knows This Is Nowhere" należy do tych drugich.

Album przynosi szczerą, bezpretensjonalną muzykę, nagraną niemalże na żywo, choć w studiu. Także proces komponowania nie zajął wiele czasu. Te najsłynniejsze utwory, czyli tytułowy, "Cinnamon Girl", "Down by the River" i "Cowgirl in the Sand" - od tamtej pory stałe obecne w koncertowym repertuarze - Neil napisał tego samego dnia, w dodatku przy blisko czterdziestostopniowej gorączce. Dwa pierwsze z tych kawałków to po prostu przebojowe piosenki. Świetny otwieracz "Cinnamon Girl" wyróżnia się ostrzejszym, nieco zgiełkliwym brzmieniem oraz hardrockowym riffowaniem ze szkoły Cream, natomiast "Everybody Knows This Is Nowhere" jest już trochę bardziej stonowany i przynosi sporą dawkę kalifornijskiego luzu. Jednak najbardziej błyszczą tu dwa pozostałe z wymienionych utworów, oba trwające po około dziesięć minut, zdecydowanie jamowe w charakterze. Fragmenty piosenkowe - szczególnie atrakcyjne w tym drugim nagraniu - są punktem wyjaśnia do dłuższych części instrumentalnych, gdzie nie ma żadnej wirtuozerii, słychać natomiast świetne zgranie muzyków Crazy Horse, ale też dobrze wpasowującego się lidera. Jego partie wydają się nieco niechlujne, może po prostu nieładne, jednak w tej pierwotnej energii tkwi ich siła oraz rozpoznawalność. Wielu gitarzystów zresztą na Younga się powoływało, szczególnie na scenie Seattle. A wracając do utworów, kwartet w swoich improwizacjach świetnie oddaje leniwy klimat słonecznej Kalifornii, choć w "Cowgirl in the Sand" nie brakuje też hardrockowego czadu.

Album zawiera ponadto trzy spokojniejsze, mniej popularne kompozycje. Zdecydowanie najlepsza z nich - i w ogóle stanowiąca bardzo mocny punkt płyty - okazuje się "Running Dry (Requiem for the Rockets)", z gościnnym udziałem grającego na skrzypcach Bobby'ego Notkoffa, zresztą kolejnego muzyka właśnie z The Rockets. Z początku jest to po prostu zgrabna folkowa ballada, ze skrzypcami idealnie wpisującymi się w ten nastrój, jednak partia Notkoffa z czasem podąża w bardziej eksperymentalne, atonalne rejony, kierując ten utwór raczej w stronę The Velvet Underground niż Boba Dylana. Za to mniej imponujące są dwa pozostałe kawałki. "Round & Round (It Won't Be Long)" to raczej miałka piosenka z akompaniamentem gitary akustycznej, a także wokalnym duetem Younga i piosenkarki Robin Lane, natomiast bardziej dynamiczny, choć wciąż oparty na brzmieniach akustycznych "The Losing End (When You're On)" to sztampowe country. Dobrze, że trochę wbrew tytułowi nie umieszczono tego kawałka na zakończenie albumu, lecz zostawiono na nie dwa najlepsze utwory. Dzięki temu po skończonym odsłuchu zostaję z naprawdę dobrym wrażeniem. Płyta miewa gorsze momenty, ale stanowią stosunkowo mały fragment całości.

Ocena: 8/10

---

Neil Young with Crazy Horse - "Everybody Knows This Is Nowhere" (1969)

1. Cinnamon Girl; 2. Everybody Knows This Is Nowhere; 3. Round & Round (It Won't Be Long); 4. Down by the River; 5. The Losing End (When You're On); 6. Running Dry (Requiem for the Rockets); 7. Cowgirl in the Sand

Skład: Neil Young - wokal, gitara; Danny Whitten - gitara, wokal (2), dodatkowy wokal; Billy Talbot - gitara basowa; Ralph Molina - perkusja, dodatkowy wokal

Gościnnie: Robin Lane - dodatkowy wokal (3); Bobby Notkoff - skrzypce (6)

Producent: Neil Young i David Briggs

---