[Recenzja] Underworld - "Dubnobasswithmyheadman" (1994)

Jeszcze nieco ponad dwa lata temu, aby umieścić Underworld w jakimś kontekście, należałoby pewnie wspomnieć o dwóch remiksach zrobionych dla Depeche Mode oraz współpracy frontmana grupy, Karla Hyda'e z Brianem Eno. Dziś jednak Underworld może być postrzegany przede wszystkim jako zespół ojca basistki i od niedawna głównej wokalistki Black Country, New Road - Tyler Hyde. No, przynajmniej przez tych, którzy niespecjalnie orientują się w muzyce lat 90., gdy był to jeden z czołowych przedstawicieli progresywnego house'u i techno. Zespół zaczynał jednak jeszcze w poprzedniej dekadzie, kiedy jako kwintet wydał dwie bardzo przeciętne, nieco też spóźnione płyty w stylistyce synthpopu i nowej fali. Od samego początku współtworzyli go klawiszowiec Rick Smith oraz pełniący rolę śpiewającego gitarzysty Hyde. Po odejściu pozostałych muzyków oryginalnego składu, nawiązali współpracę z Darrenem Emersonem, udzielającym się dotąd jako klubowy DJ. Pod jego wpływem grupa - przez krótki czas używająca nazwy Lemon Interrupt - zwróciła się w stronę nowocześniejszego grania.

"Dubnobasswithmyheadman" to debiut tego nowego wcielenia, nazywanego czasem Underworld Mark II, a zarazem album, który okazał się komercyjnym przełomem, zdobywając dwunaste miejsce brytyjskiego notowania i z czasem pokrywając się złotem. Zawarte tu utwory z jednej strony wpisują się w ówczesną stylistykę klubowej elektroniki, z mocnym naciskiem na rytm i wypuklonymi jak w dubie, syntetycznymi basami, jednak za sprawą rozbudowanych partii wokalnych Hyde'a stają się czymś w zasadzie kompletnie innym. To dzięki nim abstrakcyjne, repetycyjne, dość swobodne formy muzyczne zyskują quasi-piosenkowego charakteru. Czasem dochodzą do tego jeszcze partie gitary lub pianina. To wszystko sprawia, że Underworld mocno wyróżnia się spośród innych przedstawicieli swojej stylistyki, stanowiąc swego rodzaju pomost pomiędzy nowoczesnymi wówczas nurtami house, techno, trance i downtempo, a chociażby wspomnianym Depeche Mode, z którym kojarzy się za sprawą obecności wokalu oraz łączenia elektroniki z tradycyjnymi instrumentami, granymi na żywo, a nie samplowanymi.

Cały album jest utrzymany na mniej więcej równym poziomie. Może trochę odstają in minus "Spoonman" i "Cowgirl", oba aż zbyt powtarzalne i mogące irytować zniekształconym wokalem, a zwłaszcza "Tongue", najbardziej tradycyjny brzmieniowo, ale poza tym zupełnie niecharakterystyczny. Do tych najlepszych momentów należy natomiast z pewnością otwierający album "Dark & Long", który od razu świetnie definiuje stylistykę zespołu, łącząc melodyjną, nieco melancholijną linię wokalną z uporczywym, tanecznym rytmem, a także nowoczesne jak na tamte czasy brzmienie oraz dość mroczny klimat. Zaraz potem rozbrzmiewa najdłuższy w zestawie - a tylko jeden utwór nie osiąga tu długości pięciu minut - trzynastominutowy "Mmm…Skyscraper I Love You", rzecz o tyle ciekawa, że formą przypomina raczej prog-rockowe suity, podczas gdy treść pozostaje typowa dla klubowej elektroniki lat 90., w końcówce zahaczając też o klimaty popularnego wówczas projektu Enigma. Inne mocne punkty albumu to najbardziej przebojowy i robiący najlepszy użytek z gitary "Dirty Epic", najsubtelniejszy, wręcz oniryczny "River of Bass", a także idealny na parkiet "M.E.".

"Dubnobasswithmyheadman", ten właściwy debiut Underworld, to płyta bardzo jak na tamte czasy oryginalna, przekonująco łącząca różne nurty ówczesnej elektroniki klubowej i dodająca do nich elementy, jakie wyróżniały trio na tle całej sceny. Dzięki temu trafia do znacznie szerszego grona odbiorców, niekoniecznie będących miłośnikami takiej estetyki czy elektroniki ogólnie. Do dziś pozostaje zresztą jednym z najbardziej kultowych albumów lat 90., stałe obecnym w różnych podsumowaniach.

Ocena: 8/10

---

Underworld - "Dubnobasswithmyheadman" (1994)

1. Dark & Long; 2. Mmm…Skyscraper I Love You; 3. Surfboy; 4. Spoonman; 5. Tongue; 6. Dirty Epic; 7. Cowgirl; 8. River of Bass; 9. M.E.

Skład: Karl Hyde - wokal, gitara; Darren Emerson - instr. klawiszowe, programowanie; Rick Smith - instr. klawiszowe, programowanie

Producent: Underworld

---