[Recenzja] Dead Can Dance - "Into the Labyrinth" (1993)

Lisa Gerrard i Brendan Perry komponowali materiał na ten album oddzielnie, przebywając w zupełnie różnych miejscach - ona w Australii, on w Irlandii. Duet spotkał się dopiero podczas sesji. Przez trzy tygodnie muzycy pracowali w zaadaptowanym na studio kościele w irlandzkiej prowincji Ulster. Po raz pierwszy w historii Dead Can Dance w nagraniach nie uczestniczyli żadni dodatkowi muzycy. Gerrard i Perry sami zagrali na wszystkich instrumentach. W porównaniu z poprzednimi albumami daje się zauważyć nieco inne inspiracje. Niemal całkowicie zniknęły wpływy muzyki średniowiecznej i renesansowej. zaś jeszcze silniej dają o sobie znać nawiązania do muzyki spoza europejskiego kręgu kulturowego, choć znalazły się tu też elementy irlandzkiego folku czy muzyki greckiej. Sam tytuł albumu oraz niektóre teksty wskazują na fascynację grecką mitologią.

"Into the Labyrinth" zawiera jedenaście premierowych utworów, a w wersji winylowej dwa dodatkowe, starsze nagrania. "Bird" i "Spirit" zostały nagrane dwa lata wcześniej, jako uzupełnienie kompilacji "A Passage in Time", przeznaczonej wyłącznie na rynek amerykański. Do tamtej pory w Stanach i  Kanadzie nie ukazał się żaden z albumów Dead Can Dance, był to więc dla tamtejszych słuchaczy pierwszy kontakt z grupą. Repertuar zdominowały nagrania z najnowszych wówczas albumów "The Serpent's Egg" i "Aion", dwa wycięto z "Within the Realm of a Dying Sun", jeden ze "Spleen and Ideal", a do eponimicznego debiutu nawiązano jedynie tytułem. Oba nowe utwory wyraźnie zapowiadają już kierunek "Into the Labyrinth" i dobrze, że choć na niektórych wydaniach znalazło się dla nich miejsce, bo prezentują się bardzo udanie.

Natomiast podstawowy materiał wywołuje u mnie dość mieszane odczucia. Przede wszystkim po raz pierwszy tak mocno słychać rozdźwięk między kompozycjami Gerrard i Perry'ego. Co jednak ciekawe, różnice słychać przede wszystkim w podejściu do aranżacji i brzmienia. W czterech utworach, w których role głównego wokalisty pełni Brendan - "The Ubiquitous Mr Lovegrove", "The Carnival Is Over", "Tell Me About the Forest" oraz "How Fortunate the Man With None" - istotnym elementem są brzmienie elektroniczne, ale takie mocno jeszcze ejtisowe. O ile w poprzedniej dekadzie ich stosowanie oznaczało otwartość na aktualne trendy, tak na płycie z 1993 roku świadczą już tylko o straceniu kontaktu z rzeczywistością. W dodatku te wszystkie syntezatory dość nieprzyjemnie kontrastują z przeróżnymi egzotycznymi instrumentami, a takie połączenie wywołuje skojarzenia z jakimś tandetnym new age. Wspomnianym nagraniom z pewnością nie pomaga ich monotonia, szczególnie nużąca w dziewięciominutowym finale albumu. A mógł to być naprawdę potężny utwór, w którym nawet ta długość by nie przeszkadzała, gdyby tylko zastąpić to popierdywanie syntezatora prawdziwą sekcją puzonów, trąb i smyczków.

Jakże inaczej prezentują się te fragmenty, w których główny głos należy do Lisy. Nawet jeśli pojawiają się w nich brzmienia elektroniczne, to ciut bardziej nowoczesne i przede wszystkim wplecione z lepszym smakiem, bardziej pasujące do klimatu, który duet stara się tu stworzyć. W akompaniamencie dominują jednak ludowe instrumenty z bliższego i dalszego Wschodu. Wspaniałym utworem jest na pewno otwieracz, "Yulunga (Spirit Dance)", z początku dość ascetyczny, posępny, jednak z wejściem plemiennych bębnów nabierający dynamiki i jeszcze bardziej niesamowitego klimatu. Powalającym nagraniem jest także "Towards the Within", chyba jeszcze lepiej przywołujący atmosferę Orientu. Tylko trochę ustępuje im "The Spider's Stratagem", w którym zrobiono najlepszy użytek z elektroniki, nie używając jej do imitowania tradycyjnych instrumentów, lecz jako dość współcześnie brzmiącą linię basu. Oczywiście, do największych zalet tych trzech utworów należą niesamowite popisy wokalne Gerrard. Jednak jej największym popisem okazują się cztery miniatury: pięknie zaśpiewana a cappella interpretacja tradycyjnej pieśni irlandzkiej "The Wind That Shakes the Barley", eteryczna wokaliza w "Ariadne", arabskie zaśpiewy w "Saldek", a w końcu quasi-chorałowy duet z Perrym w "Emmeleia".

"Into the Labyrinth" ukazuje Dead Can Dance u progu kryzysu, który w kolejnych latach miał się jeszcze bardziej pogłębiać. To wciąż całkiem udany album, na którym nie brakuje wspaniałych momentów, ale niektóre pomysły - a mówiąc wprost: aranżacje i produkcja w utworach Brendana Perry - okazują się nietrafione. Można było tego uniknąć, tradycyjnie zapraszając na sesję dodatkowych instrumentalistów, albo po prostu wykazując się lepszym smakiem w dobrze brzmień. Ciekawe jednak, że problem ten praktycznie nie dotyczy utworów z pierwszoplanową rolą Lisy Gerrard. Zupełnie jakby muzycy nie wtrącali się nawzajem w swoje pomysły, co tylko potwierdza, że już wtedy postępował rozłam wewnątrz grupy, który miał wkrótce doprowadzić do zawieszenia działalności duetu.

Ocena: 7/10

---

Dead Can Dance - "Into the Labyrinth" (1993)

1. Yulunga (Spirit Dance); 2. The Ubiquitous Mr Lovegrove; 3. The Wind That Shakes the Barley; 4. The Carnival Is Over; 5. Ariadne; 6. Saldek; 7. Towards the Within; 8. Bird*; 9. Tell Me About the Forest (You Once Called Home); 10. The Spider's Stratagem; 11, Spirit*; 12. Emmeleia; 13. How Fortunate the Man With None

*tylko w wersji winylowej.

Skład: Lisa Gerrard - wokal i instrumenty; Brendan Perry - wokal i instrumenty

Producent: Brendan Perry

---