[Recenzja] Van der Graaf Generator - "H to He, Who Am the Only One" (1970)
Niedługo po wydaniu "The Least We Can Do Is Wave to Each Other", muzycy Van der Graaf Generator weszli ponownie do studia, by zarejestrować kolejny album. Latem zrobili sobie krótką przerwę od nagrywania, by w tym czasie zaprezentować się na kilku europejskich festiwalach (grając m.in. u boku Pink Floyd, Black Sabbath, Deep Purple i folkrockowego Fairport Convention). Do studia wrócili w zubożonym składzie, gdyż niespodziewanie decyzję o odejściu podjął Nic Potter. Zorganizowano przesłuchania na nowego basistę, jednak nie znaleziono właściwego muzyka. Ostatecznie brakujące partie gitary basowej zarejestrował Hugh Banton. Od tamtej pory odpowiadał on także za linie basu na koncertach, które wykonywał za pomocą klawiszy.
"H to He, Who Am the Only One" to album bardziej dojrzały i dopracowany od poprzednika, z lepszymi kompozycjami. Świetnie na otwarcie sprawdza się przebojowy "Killer", oparty na bardzo nośnym klawiszowym motywie. Nie jest to jednak zwyczajna piosenka - utwór trwa osiem minut, a melodyjne fragmenty zostają w nim skontrastowane z ostrymi, niemal freejazzowymi partiami saksofonu Davida Jacksona. "House with No Door" to dla odmiany delikatna ballada - jedna z najładniejszych w dorobku grupy - oparta głównie na akompaniamencie pianina, z solówką na flecie. Podobny, nastrojowy charakter ma "The Emperor in His War Room", który jednak nabiera dynamiki w środkowej części, zdominowanej przez świetną gitarową solówkę Roberta Frippa z King Crimson. Grupa w pełni pokazuje na co ją stać w jedenastominutowym "Lost" - najbardziej pokręconym utworze, z interesująco przeplatającymi się partiami klawiszy i saksofonów, oraz dominującą nad wszystkim partią wokalną Petera Hammilla, śpiewającego w typowy dla siebie - teatralny i dość pretensjonalny - sposób. Czasem jego popisy mogą denerwować, w tym jednak utworze doskonale podkreślają jego dramaturgię. Całość kończy najdłuższy i najbardziej rozbudowany "Pioneers Over c", świetnie łączący dynamiczne, rockowe momenty, z folkowo-jazzującymi zwolnieniami.
"H to He, Who Am the Only One" to pierwszy wielki album w dyskografii Van der Graaf Generator - jeszcze nie najlepszy, ale zdecydowanie należący do ścisłej czołówki.
"H to He, Who Am the Only One" to album bardziej dojrzały i dopracowany od poprzednika, z lepszymi kompozycjami. Świetnie na otwarcie sprawdza się przebojowy "Killer", oparty na bardzo nośnym klawiszowym motywie. Nie jest to jednak zwyczajna piosenka - utwór trwa osiem minut, a melodyjne fragmenty zostają w nim skontrastowane z ostrymi, niemal freejazzowymi partiami saksofonu Davida Jacksona. "House with No Door" to dla odmiany delikatna ballada - jedna z najładniejszych w dorobku grupy - oparta głównie na akompaniamencie pianina, z solówką na flecie. Podobny, nastrojowy charakter ma "The Emperor in His War Room", który jednak nabiera dynamiki w środkowej części, zdominowanej przez świetną gitarową solówkę Roberta Frippa z King Crimson. Grupa w pełni pokazuje na co ją stać w jedenastominutowym "Lost" - najbardziej pokręconym utworze, z interesująco przeplatającymi się partiami klawiszy i saksofonów, oraz dominującą nad wszystkim partią wokalną Petera Hammilla, śpiewającego w typowy dla siebie - teatralny i dość pretensjonalny - sposób. Czasem jego popisy mogą denerwować, w tym jednak utworze doskonale podkreślają jego dramaturgię. Całość kończy najdłuższy i najbardziej rozbudowany "Pioneers Over c", świetnie łączący dynamiczne, rockowe momenty, z folkowo-jazzującymi zwolnieniami.
"H to He, Who Am the Only One" to pierwszy wielki album w dyskografii Van der Graaf Generator - jeszcze nie najlepszy, ale zdecydowanie należący do ścisłej czołówki.
Ocena: 9/10
Van der Graaf Generator - "H to He, Who Am the Only One" (1970)
1. Killer; 2. House with No Door; 3. The Emperor in His War Room; 4. Lost; 5. Pioneers Over c
Skład: Peter Hammill - wokal, gitara, pianino (2); Hugh Banton - instr. klawiszowe, gitara basowa (2,5), dodatkowy wokal; David Jackson - saksofon altowy, saksofon barytonowy, saksofon tenorowy, flet, dodatkowy wokal; Nic Potter - gitara basowa (1,3,4); Guy Evans - perkusja i instr. perkusyjne
Gościnnie: Robert Fripp - gitara (3)
Producent: John Anthony
Van der Graaf Generator - "H to He, Who Am the Only One" (1970)
1. Killer; 2. House with No Door; 3. The Emperor in His War Room; 4. Lost; 5. Pioneers Over c
Skład: Peter Hammill - wokal, gitara, pianino (2); Hugh Banton - instr. klawiszowe, gitara basowa (2,5), dodatkowy wokal; David Jackson - saksofon altowy, saksofon barytonowy, saksofon tenorowy, flet, dodatkowy wokal; Nic Potter - gitara basowa (1,3,4); Guy Evans - perkusja i instr. perkusyjne
Gościnnie: Robert Fripp - gitara (3)
Producent: John Anthony
Co jest? Taki album i nikt nie ma nic do powiedzenia?!
OdpowiedzUsuńZdaje się, autorze, że nazwoływałeś sobie przez lata, na bloga fanów dziesiątej ligi hard rocka i retro heavy metalu z lasu i jak teraz Tobie się zmieniło, a oni zostali, jacy byli, piszesz recenzje naprawdę dobrych płyt (ostatnio sporo ich tutaj!) prawie do nikogo. Bo jakoś nie sądzę, żeby przysłowiowy Kamil Student Budownictwa, bujający się do Metalliki i Guns'n'Roses zaczął nagle słuchać Van Der Graaf Generator, albo jazzu...
Ja wpadam tutaj dosyć często i czytam większość recenzji. Jeśli natomiast chodzi o mój gust muzyczny lubię zarówno bardzo ambitną muzykę, ale również słucham mało ambitnej muzyki (np punk rock albo nu metal, które nie są w ogóle ambitnymi gatunkami). Ja wyznaje taką zasadę, że mało ambitne rzeczy też potrafią cieszyć.
UsuńNo to napisz swój komentarz do tej płyty a nie komentuj tego co może słuchać przysłowiowy Kamil Student Budownictwa. Strasznie wkurza mnie jak ktoś kto słucha ambitniejszej odmiany rocka uważa się za kogoś lepszego od tego kto buja się do Metalliki czy Gunsów. Muzyka ma wzbudzać emocje, i czy jest to Guns`n` Roses czy Gentle Giants to nie powinno się tego segregować na lepszych i gorszych fanów rocka. Ja też lubię czasem posłuchać Gunsów i innych lekkich kapel co nie przeszkadza mi po sięgnięcie do prog rocka czy jazz rocka. I tutaj nie zgodzę się z kolegą bo ten blog znacznie przyczynił się do tego że ludzie otworzyli się na inne rockowe style.
UsuńMój komentarz dotyczy oczywiście tego co napisał Anonimowy.
UsuńCóż można dodać do tak dobrej i konkretnej recenzji? ;) Może warto jeszcze wspomnieć, że to koncept album, traktujący o różnych rodzajach samotności.
OdpowiedzUsuńWyśmienita płyta, porównywalna z największymi dziełami Pink Floyd, King Crimson, Gentle Giant, Genesis i Yes.
Generator to ambitna muzyka ale na tym się kończy. Niestety utwory są stworzony jakby na siłę i słuchanie płyt Generatora jest nużące. Dobry zamysł i forma ale po prostu same utwory są nużące. Crimsoni w podobnym stylu umieli komponować tak że nie chciało się przy tym usypiać.
OdpowiedzUsuńVdGG to nie muzyka dla osób przyzwyczajonych do prostych kawałków o zwrotkowo-refrenowym schemacie, dlatego może wydawać się nużąca. Jeśli ktoś oczekuje od muzyki czegoś więcej, niż piosenkowości, to z pewnością przy nagraniach zespołu nie będzie się nudził. Dla mnie to jeden z ciekawszych wykonawców rockowych, bardzo oryginalny, kreatywny i sprawny technicznie. I z każdym kolejnym albumem, do "Godbluff" włącznie, był coraz bardziej interesujący, a i później udawało im się trzymać wysoki poziom, w sumie do końca lat 70. (albumów po reaktywacji w XXI wieku nie słuchałem).
UsuńZapewniam cię że nie jestem miłośnikiem piosenkowej muzyki o zwrotkowo refrenowym schemacie. Z resztą przecież napisałem o King Crimson który w niektórych momentach był bardziej niekonwencjonalny jak np. na Larks
OdpowiedzUsuńA właśnie - w niektórych momentach. Bo oprócz faktycznie trudniejszych utworów (dwie odsłony tytułowego, "Talking Drum"), są tam też takie nagrania, jak "Book of Saturday", "Exiles" i "Easy Money", które są całkiem przystępne dla osób nieosłuchanych z ambitniejszą muzyką. I podobnie jest na innych albumach King Crimson, dlatego stosunkowo łatwo w niego wejść. Dlatego jest tak popularny. VdGG nie ma tak przystępnych utworów, dlatego trudniej się do niego przekonać, trzeba większego obycia z różnorodną muzyką. Dlatego jest tak mało znany.
UsuńCzęsto słyszałem o tym zespole.Często czytałem że jest trudny,że to bardzo wymagająca muzyka.No i przyszedł moment gdy miałem okazję posłuchać tego albumu.
OdpowiedzUsuńCóż - nie wiem, co powiedzieć.Dla mnie jest on takim rzekłbym snujem bez wyróżniających się momentów.
Oczywiście nie ulega wątpliwości,że muzycy potrafią grać, posiadają warsztat.Nie potrafią go jednak przekuć w ciekawe motywy.Te snuje są dalekie od ciekawych utworów. Mają jakieś struktury,ale odnoszę wrażenie pewnego chaosu.No i ten saksofon.Irytujący instrument.To znaczy irytujący na tym albumie.Zagrany w sposób który mnie w ogóle nie przekonuje.I jeszcze kwestia melodii.Melodia jest najważniejsza. Przynajmniej dla mnie.Zawsze szukam w muzyce piękna, pięknych melodii.A tu ich nie słyszę.
Przypomina mi to zaslyszana kiedyś opinię, że z muzyki innego ważnego dla progresywnego nurtu zespołu, mam na myśli Yes ludzie pamiętają tylko te melodyjne momenty.Pomijam już głos Andersona,bo to czy się go lubi to inna kwestia,ale co do melodii zgadzam się w stu procentach.One są najważniejsze. I U Van der Graafa ich nie słyszę.
Ostatnia rzecz to śpiew. Bardzo aktorski śpiew. Emocjonalny.Ale też w żaden sposób nie wciągający w opowieść. Nudny i irytujący.
Dlaczego Peter Gabriel potrafił w Genesis robić to dużo lepiej.Nie wiem.Ale głos Archaniola jest zwyczajnie dużo lepszy.Ciekawiej prowadzi linie melodyczne,a instrumentalisci dostarczają mu równie ciekawych pomysłów.
Ktoś tu wspominał King Crimson.Że mieli zarówno elementy improwizacji i świetne melodie.Tak to prawda.Mieli te elementy idealnie zrównoważone. Zaś u Van der Graafa słyszę pójście na całość, ale tak raczej na łeb, na szyję. Bez opamiętania. Nie przeczę to jest sztuka,bo sztuka nie musi być tylko ładna. Ale dla mnie za mało tu muzyki w muzyce.Dlatego ode mnie 4/10.
Bo tego trzeba posłuchać wiele razy, żeby docenić, a jeszcze więcej, żeby polubić. Oczywiście, trzeba słuchać z odpowiednim nastawieniem - nie szukać czegoś, co się lubi, tylko starać się polubić coś innego. I na tym właśnie polega cała trudność.
UsuńZ Twojego komentarza nie wynika nic poza tym, że Tobie album subiektywnie się nie podoba. Ale czy to naprawdę taka ważna informacja, że trzeba się nią dzielić publicznie? Nie napisałeś nic, co by podważało obiektywne walory tego dzieła.
Zrobiłem to.Napisałem że utwory nie mają ciekawych struktur,nazwałem je snujami bo takie było moje pierwsze skojarzenie.Nie słyszę też bogactwa brzmień wspomnianego w recenzji.Zarzucilem brak porywajacych melodii.Może zespół miał inny zamysł, być może nie one były najważniejsze. Dla mnie są ważne i ich brak wpływa na odbiór. Zwróciłem uwagę na saksofon,który może i wchodzi często w interakcję z gitarą ale jego partie są prowadzone w irytujący sposób.
OdpowiedzUsuńNo i wreszcie wisienka - wokal Hammilla.Tak -teatralny.I tak -przerysowany. Ale w sposób jaki mi zwyczajnie nie odpowiada.I dlatego nie potrafię wyżej ocenić tego albumu.
Wiem,gdyby to miała być recenzja to powinienem się skoncentrować na konkretach.
Ale recenzent musi przefiltrowac sluchana muzykę przez siebie.Wydaje mi się ze inaczej się nie da.
Owszem ten album powstał już dawno,wiele o nim napisano.
Został wielokrotnie omówiony i dla miłośników muzyki jest znany.Nie potrzebuje rekomendacji.Ale jest i druga strona medalu.Zapytam się w ten sposób - co z tego?
Nawet jeśli przez lata otrzymał setki pozytywnych ocen to z powodów wyżej wymienionych nie mogę ocenić go inaczej.To że muzycy potrafią grać i orientują się w stylach nie znaczy że dla mnie ta płyta jest tak wielka.
Nie, cały czas piszesz tylko o swoim własnym odbiorze. Lećmy po kolei:
UsuńUtwory nie mają ciekawych struktur - to jest opinia. Obiektywnie należy stwierdzić, że utwory mają ciekawe struktury, bo odchodzą od piosenkowych schematów, zachowując logikę.
Nie słyszę też bogactwa brzmień wspomnianego w recenzji - co świadczy o tym, że nieuważnie słuchałeś. Na płycie wykorzystano gitarę akustyczną i elektryczną, gitarę basową, perkusję, pianino, elektryczne organy, saksofony altowy, tenorowy i barytonowy, flet, generator drgań, kotły i inne perkusjonalia.
Zarzucilem brak porywajacych melodii - a czym są porywające melodie? Coś w stylu: "she loves you, yeah, yeah, yeah"? No takich tu nie ma, bo są bardziej wyrafinowane.
Zwróciłem uwagę na saksofon,który może i wchodzi często w interakcję z gitarą, ale jego partie są prowadzone w irytujący sposób - wszystko po przecinku to opinia. Partie Jacksona na saksofonach są inspirowane freejazzem, co nie każdemu musi odpowiadać, ale dobrze świadczą o jego umiejętnościach, w dodatku są głównym elementem odróżniającym VdGG od innych grup z kręgu progowego mainstreamu.
Wokal Hammilla.Tak -teatralny.I tak -przerysowany - to się zgadza, ale na tym fakty się kończą. Jest teatralny i przerysowany, ale to cechy neutralne. Ty nadajesz im pejoratywny wydźwięk, dla innych są zaletą.
Muzycy potrafią grać i orientują się w stylach - a to jest fakt, który przemawia zdecydowanie nie korzyść zespołu.
Poza tym, nie jest prawdą, że ten album i zespół nie potrzebuje rekomendacji. W stacjach radiowych VdGG jest kompletnie ignorowany, podobnie jak w najpopularniejszym polskim piśmie o muzyce. Dlatego trzeba go polecać młodszym pokoleniom. A komentarze w rodzaju Twoich mogą niepotrzebnie kogoś zniechęcić.
W przedostatnim akapicie powinno być: "przemawia zdecydowanie na korzyść zespołu".
UsuńWidzę, że na RYMie w końcu wpadła 10!
OdpowiedzUsuńW pełni zasłużona, choć jak dla mnie Pawn Hearts i Godbluff to albumy nie mniej genialne
Ta płyta to mój pierwszy kontakt z muzyką VdGG. Po wielu przesłuchaniach uznaje ze płyta ma ciekawy klimat. Podoba mi się teatralny spiew Hamilla. Okazuje się też że można grać progrocka bez gitar elektrycznych- wyjątkiem jest tu fragment gdzie zagral Fripp, zresztą slabo jak na niego. Proste piosenkowe motywy przeplatają się z ciekawymi improwizacjami, zmiany tempa i nastroju- to lubię w progrocku. Daleko im.do maestrii King Crimson czy Yes ale jest to muzyka ciekawa i godna polecenia.
OdpowiedzUsuńMnie bardzo przekonuje to, co zagrał tutaj Fripp, bo przede wszystkim dobrze wczuł się w klimat utworu - a to lepsze od jakiś wymyślnych popisów - jednocześnie pozostając od razu rozpoznawalnym. Muzycy VdGG to byli bardzo dobrzy instrumentaliści, tylko jest to granie bardziej abstrakcyjne i mniej subtelne niż taki Yes stąd może to wrażenie mniejszej maestri.
UsuńZ całym szacunkiem do Generatora- nie potrafiliby zagrać jak Yes na płycie Close To The Edge ani Crimson na Lark's. U Generatora wybijają się partie saksofonu, reszta gra przeciętnie, również motywy melodyczne zwłaszcza podczas partii wokalnych są dość proste. Jednak całość tworzy bardzo ciekawy klimat. Dlatego wracam do tej płyty.
UsuńPrzede wszystkim błędem jest zakładanie na podstawie tego, jak zespół gra w swojej własnej, odrębnej konwencji, że nie poradziłby sobie w innej konwencji. Co innego, gdyby w tej drugiej też coś próbował nagrać, ale bez tego brak podstaw do takiego twierdzenia. VdGG miał bardzo dobrych instrumentalistów, nie tylko Jacksona, który potrafił grać na dwóch saksofonach jednocześnie. Hugh Banton to klasycznie wykształcony klawiszowiec, który wypracował sobie własny styl gry, oparty raczej na języku charakterystycznym dla muzyki współczesnej niż wcześniejszych epok, ciekawie eksperymentujący z brzmieniem organów. Tym różni się od Ricka Wakemana, który raczej próbował imitować orkiestry lub mniejsze zespoły barokowe, klasycystyczne czy romantyczne; klawiszowiec Yes nie miał tyle wyobraźni co Banton. Guy Evans gra natomiast na płytach VdGG wiele skomplikowanych rytmów. Edward Macan w swojej książce "Progresywny urock" postawił go obok Billa Bruforda i Carla Palmera, twierdząc że to trzej najlepsi perkusiści w progu. Jest jeszcze oczywiście Peter Hammill, absolutnie niepowtarzalny wokalista.
UsuńPorównywanie Van der Graaf Generator z Yes czy King Crimson - a tym bardziej twierdzenie na tej postawie, że muzycy tej pierwszej grupy nie umieliby czegoś zagrać - uważam za bezsensowne, ponieważ zespół chciał co innego osiągnąć, korzystając z innych inspiracji (głównie współczesna muzyka poważna i free jazz, a nie muzyka klasyczna wcześniejszych epok i jazz fusion), odmiennych środków artystycznych, przy pomocy znacznie różniącego się instrumentarium.
Dodać można jeszcze, że każda z tych wyżej wymienionych grup wypracowała swój własny styl i przez to są rozpoznawalni. Kiedy słucha się Diary of an Empty Day, czy też Rondo grupy The Nice, to od razu nasuwa się styl ELP. To właśnie wyróżnia te dawne grupy art rockowe. Rick Wakeman też ma swój styl, który w moim odczuciu jest dość nużący, zwłaszcza jeśli zna się jego solowe albumy np. Journey to the Centre of the Earth.
OdpowiedzUsuńBardzo mu się powtarzają te syntezatorowe solówki. Oczywiście jest to tylko moje odczucie. Podałem tylko te dwa przykłady instrumentalistow bo jest ich naturalnie wiecej, ale nie chcę się rozpisywać.
Każdy z nich czerpał z innych źródeł, ale żaden z nich nie próbował kopiować drugiego.
Najważniejsze jest poznawanie nowych rzeczy. Gdybym chciał pozostać przy swoich grupach to dalej w kółko słuchałbym Yes, ELP, Genesis, Procol Harum i Pink Floyd.
A przecież jest jeszcze tyle do poznania.
Oczywiście, każdy zespół z tzw. wielkiej szóstki oraz te dwa, które są nie mniej wielkie, mają swój własny sposób na granie. Dlatego, co już nie raz pisałem, trzeba znać całą ósemkę, żeby mieć pojęcie o głównym nurcie proga. Cała reszta jest opcjonalna, nie ma tam nic unikalnego. Chodzi, oczywiście o te zespoły:
UsuńEmerson, Lake & Palmer
Genesis
Gentle Giant
Jethro Tull
King Crimson
Pink Floyd
Van der Graaf Generator
Yes
Ale to tylko główny nurt. Poza nim były inne odmiany rocka progresywnego, których przedstawiciele grają jeszcze inaczej, zarówno porównując ich z progowym mainstreamem, jak i między sobą. Mam tu na myśli scenę Canterbury, krautrock, avant-prog czy zeuhl.
Ja tylko dodam, jako człek już dość wiekowy, że twórczości tego zespołu jak i solowym dokonaniom lidera, była poświęcona tzw. Wkładka w czasopiśmie TR w roku 1996. Jeśli oczywiście ten tytuł miał na myśli właściciel strony, pisząc o najpopularniejszym muzycznym czasopiśmie, ignorującym Van der Graafa... :-) Posiadam egzemplarz, jako niepoprawny zbieracz makulatury wszelakiej.
UsuńMówisz o "Tylko Rocku”, a ja o ”Teraz Rocku", który kupowałem przez dobrych parę lat i nie pamiętam materiałów o tym zespole. Ale nawet jeśli traktować je jako jedno pismo, no to od 1996 roku minęło 27 lat, a wkładki nie powtórzono i innych większych tekstów chyba też nie było, więc tak, zespół jest ignorowany przez redakcję.
Usuń