[Recenzja] Jimi Hendrix - "Machine Gun: The Fillmore East First Show" (2016)

Na przełomie 1969 i 1970 roku Jimi Hendrix dał cztery występy w nowojorskim Fillmore East - po dwa 31 grudnia oraz 1 stycznia. Towarzyszył mu wówczas nowy zespół, nazwany Band of Gypsys, w skład którego wchodzili także basista Billy Cox i perkusista Buddy Miles. Grupa okazała się efemerydą. Pod koniec stycznia zagrała jeszcze jeden koncert, który był kompletną porażką z powodu występującego na haju lidera. Niektórzy wierzą, że to ówczesny menadżer, Michael Jeffery, podał muzykowi LSD, ponieważ chciał rozpadu Band of Gypsys oraz powrotu wcześniejszej grupy The Jimi Hendrix Experience, z Mitchem Mitchellem i Noelem Reddingiem. Jeżeli faktycznie tak było, to osiągnął swój cel jedynie połowicznie. Band of Gypsys faktycznie się rozpadło, a do swojego kolejnego składu Jimi ściągnął z powrotem Mitchella, ale jednocześnie zdecydował się kontynuować współpracę z Coxem, swoim kumplem jeszcze z czasów służby wojskowej.

Wszystkie cztery występy tria w Fillmore East zostały profesjonalnie zarejestrowane. Na wydanym już w kwietniu 1970 roku albumie "Band of Gypsys" znalazło się jednak tylko sześć utworów z dwóch ostatnich występów. Dopiero w 1986 roku ukazał się album "Band of Gypsys 2", wbrew tytułowi tylko częściowo składający się z nagrań z tego okresu - dwóch kolejnych z czwartego występu oraz jednego z pierwszego. Bardziej obszerne wydawnictwo pojawiło się natomiast w 1999 roku. "Live at the Fillmore East", zawierając fragmenty wszystkich czterech setów, choć ponownie głównie dwóch ostatnich. Trzy kolejne kawałki, wszystkie z drugiego występu, trafiły w 2010 roku na kompilację "West Coast Seattle Boy: The Jimi Hendrix Anthology". Aż trudno uwierzyć, że przez tyle lat nikt nie wpadł na pomysł publikacji kompletnych zapisów wszystkich setów. Coś jednak w końcu ruszyło, bo właśnie opublikowany - i być może zapowiadający całą serię - "Machine Gun: The Fillmore East First Show" zgodnie z tytułem zawiera pełną rejestracją pierwszego występu. Z jedenastu zawartych na nim nagrań tylko trzy były wcześniej wydane: "Hear My Train a Comin'", "Changes" i "Izabella" to powtórki z "Live at the Fillmore East"; pierwszy z nich pojawił się już także z "Band of Gypsys 2".

Pierwszy set z 31 grudnia był zdecydowanie najciekawszym, jeśli chodzi o repertuar. Muzycy postanowili nie zagrać żadnego utworu z oficjalnie wydanych na albumów i singli Jimiego. Na repertuar złożyły się zatem utwory zupełnie premierowe lub wykonywane wcześniej tylko na koncertach, a także interpretacje "Stop" Howarda Tate'a i "Bleeding Heart" Elmore'a Jamesa. Co ciekawe, zespół miał w zanadrzu więcej zupełmie premierowych kompozycji - dwie kolejne zadebiutowały podczas drugiego setu ("Who Knows", "Stepping Stone"), a ostatnia dopiero dzień później ("We Gotta Live Together"). Na kolejnych występach, szczególnie drugim i czwartym, zespół grał także popularne utwory z czasów Experience, ograniczając tym samym ilość nowych kawałków. Prawdopodobnie zmiana repertuaru wynikała z reakcji publiczności, która przyszła słuchać znanych hitów, a nie zupełnie sobie nieznanego materiału, choćby nawet był lepszy. A moim zdaniem był lepszy.

Jimi był tego wieczoru w świetnej formie, a jego gitarowe popisy olśniewają w każdym w utworze. Czarnoskóra sekcja rytmiczna dodaje do nich fantastycznego funkowego pulsu. Ciężka, bardzo gęsta gra Coxa i Milesa doskonale uzupełnia gitarowe partie Hendrixa, często wchodząc z nim w interakcję. Czasem lider pozwala im nawet zagrać krótkie solówki. Za czasów Experience coś takiego było nie do pomyślenia, Mitchell i Redding całkowicie ograniczali się do zapewnienia rytmicznego podkładu. O żadnej interakcji, ani tym bardziej o ich wychodzeniu na pierwszy plan, nie było mowy. W dodatku perkusista udziela się tu także wokalnie. Jego wysoki, soulowy śpiew ciekawie dopełnia niższe partie Hendrixa. A w dwóch utworach Buddy Miles pełni rolę głównego wokalisty - w mocno soulowym, ale niepozbawionym hardrockowego ciężaru "Changes", którego zresztą jest kompozytorem, oraz w znacznie zaostrzonej przeróbce soulowego przeboju "Stop". Taka wokalna różnorodność wychodzi zdecydowanie na dobre. Oba utwory są także świetne pod względem muzycznym.

Fuzja hard rocka i funku rewelacyjnie wyszła w takich utworach, jak "Power of Soul", "Lover Man", "Izabella" czy "Ezy Ryder", które przynoszą mnóstwo energii, świetne melodie, odpowiednio ciężkie brzmienie i porywającą grę całego tria. Są też utwory o bardziej rozimprowizowanym charakterze. "Machine Gun", będący wizytówką tego składu, ustępuje co prawda wersji z "Band of Gypsys", ale trzeba pamiętać, że tutejsze wykonanie było zupełnie pierwszym, więc miało prawo zabrzmieć nieco mniej porywająco. Zresztą i tak jest świetne. A imitowanie karabinu maszynowego za pomocą gitary i perkusji już tutaj wyszło doskonale. W każdym calu rewelacyjne jest tutejsze wykonanie "Hear My Train a Comin'", wiele zyskujące dzięki cięższej niż w wykonaniach innych składów, a zarazem bardzo pomysłowej grze sekcji rytmicznej. Znalazły się tu też jedne z najwspanialszych solówek, jakie Jimi zagrał w całej karierze. Bardzo przyjemnym urozmaiceniem jest bluesowa ballada "Bleeding Heart" - jednak i tutaj nie ma ani chwili wytchnienia, dzięki emocjonującym partiom gitary. Odrobinę słabiej, na tle całości, wypada końcówka albumu. W utworach "Earth Blues" i "Burning Desire" nie brakuje energii ani świetnych popisów instrumentalistów, ale nieco mniej ciekawa okazuje się warstwa melodyczna, a drugi z nich ponadto jest trochę chaotyczny. Nie obniża to jednak znacząco wartości albumu.

"Machine Gun: The Fillmore East First Show" to jedna z najlepszych koncertówek w dorobku Jimiego Hendrixa. A może po prostu najlepsza. Poza świetnym repertuarem i porywającym wykonaniem, trzeba też wspomnieć o perfekcyjnym brzmieniu - bardzo wyrazistym i naturalnym, idealnie pasującym do takiej muzyki. Warto postawić ten album na swojej półce obok "Band of Gypsys". Mam nadzieję, że wydane zostaną także zapisy trzech pozostałych występów Band of Gypsys w Fillmore East. Jimi Hendrix był wówczas w niewiarygodnej formie, a sekcja rytmiczna Cox/Miles była najlepszą, z jaką występował.

Ocena: 9/10

Zaktualizowano: 08.2023

---

Jimi Hendrix - "Machine Gun: The Fillmore East First Show" (2016)

1. Power of Soul; 2. Lover Man; 3. Hear My Train a Comin'; 4. Changes; 5. Izabella; 6. Machine Gun; 7. Stop; 8. Ezy Ryder; 9. Bleeding Heart; 10. Earth Blues; 11. Burning Desire

Skład: Jimi Hendrix - wokal i gitara; Billy Cox - gitara basowa, dodatkowy wokal;  Buddy Miles - perkusja, wokal (4,7), dodatkowy wokal
Producent: Janie Hendrix, Eddie Kramer i John McDermott

---