[Recenzja] Iron Maiden - "Maiden England '88" (2013)

Koncertowa część dyskografii Iron Maiden nie jest może bardzo obszerna, ale większość pozycji kompletnie nic nie wnosi. Nie dość, że ich repertuar jest mało urozmaicony, to jeszcze wykonania poszczególnych kompozycji niespecjalnie się między sobą różnią. Niestety, niewiele w tej kwestii zmienia najnowsze wydawnictwo, "Maiden England '88". Z tym najnowszym to może trochę przesada, bo znaczna część materiału znana jest od lat. Fragmenty występów z 27 i 28 listopada 1988 roku w National Exhibition Centre w Birmingham, odbywających się w ramach trasy promującej album "Seventh Son of a Seventh Son", już niespełna dweanaście miesięcy później trafiły na kasetę VHS o znajomym tytule "Maiden England". Wydana pięć lat później reedycja oprócz kasety zawierała też płytę CD z tym samym, choć nieco okrojonym materiałem - pominięto obecne na video utwory "Can I Play with Madness" i "Hallowed Be Thy Name". Jednak dopiero tegoroczne wznowienie przynosi komplet utworów, zgodny z programem ówczesnych koncertów, w tym trzy niepublikowane dotąd nagrania. Całość dostępna jest w trzech wersjach: jako podwójny album CD, podwójny album winylowy oraz podwójne DVD. W dwóch ostatnich formatach "Maiden England" nie był jeszcze wydany.

Dość ciekawy jest repertuar. Zespół wykonał przede wszystkim obszerne fragmenty właśnie wydanego albumu. Poza singlowymi przebojami "The Evil That Man Do", "Can I Play with Madness" i "The Clairvoyant", które powracały na większości kolejnych tras, było to także "Moonchild" (pozbawiony akustycznego wstępu), "Infinite Dreams" oraz tytułowy "Seventh Son of a Seventh Son" - cała trójka zniknęła z koncertowego repertuaru zaraz po zakończeniu tej trasy, a są to przecież jedne z najlepszych utworów w całej dyskografii zespołu. Co ciekawe, znalazło się tu też kilka innych rzadziej granych kawałków, jak "The Prisoner", "Die with Your Boots On", "Killers" czy niewykonywany już później "Still Life". Cieszy to zdecydowanie bardziej niż gdyby zaprezentowano tu kolejne wersje niemiłosiernie ogranych "The Trooper", "2 Minutes to Midnight" lub "Wrathchild". Niestety, reszta materiału to już same żelazne klasyki. Nic nie wnoszą także trzy nieznane wcześniej nagrania, bo same kompozycje - "Run to the Hills", "Running Free" i "Sanctuary" - są obecne na prawie każdej z pozostałych koncertówek Iron Maiden. Prawdę mówiąc, lepiej prezentowałby się ten album, gdyby ich tu nie dodano - całość byłaby bardziej zwarta i większy procent stanowiłyby mniej znane kompozycje. Jeśli natomiast chodzi o wykonanie, to jest całkiem przyzwoite, choć szkoda, że instrumentaliści, jak zawsze, ograniczają się do odgrywania swoich partii nuta w nutę, a wokalista trochę jakby niedomaga. Jest tu za to mnóstwo energii, dzięki której te wykonania trochę jednak zyskują w porównaniu ze studyjnymi pierwowzorami.

Ciekawiej od wersji audio prezentuje się DVD, będące de facto trzecią częścią historycznej serii Iron Maiden, rozpoczętej w 2004 roku wydawnictwem "The Early Days" i kontynuowanej na cztery lata młodszym "Live After Death". Tam świetnie podsumowane zostały odpowiednio lata 1980-83 i 1984-85, natomiast tutaj przyszła pora na okres 1986-88. Pierwsza płyta zawiera materiał znany już z VHS "Maiden England", wzbogacony trzema dodatkowymi utworami - tymi samymi, co wersja audio. Druga płyta to zestaw interesujących dodatków, w tym dwa dokumenty: trzecia odsłona współcześnie kręconego cyklu  "The History od Iron Maiden" oraz archiwalny "12 Wasted Years" z 1987 roku, oryginalnie wydany na tak samo zatytułowanym VHS-ie. Znalazł się tu także komplet teledysków z wspomnianego okresu ("Wasted Years", "Stranger in a Strange Land", "Can I Play with Madness", "The Evil That Men Do" i "The Clairvoyant"). Można by tu jeszcze w ramach ciekawostki dorzucić zabawne wykonanie z playbacku "Wasted Years" z niemieckiej telewizji, ale pewnie na przeszkodzie stanęły względy prawne.

O ile wersję audio "Maiden England '88" można sobie odpuścić, tak DVD powinno stanąć na półce każdego wielbiciela zespołu, tuż obok "The Early Days" i "Live After Death". Ta trylogia wręcz idealnie podsumowuje pierwszą, najlepszą dekadę profesjonalnej działalności zespołu.

Ocena: 7/10

---

Iron Maiden - "Maiden England '88" (2013)

CD1: 1. Moonchild; 2. The Evil That Man Do; 3. The Prisoner; 4. Still Life; 5. Die with Your Boots On; 6. Infinite Dreams; 7. Killers; 8. Can I Play with Madness; 9. Heaven Can Wait; 10. Wasted Years
CD2: 1. The Clairvoyant; 2. Seventh Son of a Seventh Son; 3. The Number of the Beast; 4. Hallowed Be Thy Name; 5. Iron Maiden; 6. Run to the Hills; 7. Running Free; 8. Sanctuary

DVD1: 1. Moonchild; 2. The Evil That Man Do; 3. The Prisoner; 4. Still Life; 5. Die with Your Boots On; 6. Infinite Dreams; 7. Killers; 8. Can I Play with Madness; 9. Heaven Can Wait; 10. Wasted Years; 11. The Clairvoyant; 12. Seventh Son of a Seventh Son; 13. The Number of the Beast; 14. Hallowed Be Thy Name; 15. Iron Maiden; 16. Run to the Hills; 17. Running Free; 18. Sanctuary

DVD2: The History of Iron Maiden Part 3 (1986-1988); 2. 12 Wasted Years (1987 Documentary); 3. Wasted Years (Promo Video); 4. Stranger In a Strange Land (Promo Video); 5. The Evil That Men Do (Promo Video); 6. The Clairvoyant (Promo Video)

Skład: Bruce Dickinson - wokal; Dave Murray - gitara; Adrian Smith - gitara; Steve Harris - gitara basowa; Nicko McBrain - perkusja
Gościnnie: Michael Kenney - instr. klawiszowe

Producent: Martin Birch (CD1, CD2: 1-5); Kevin Shirley (CD2: 6-8)

Po prawej: okładka wydania z 1994 roku.

---