[Recenzja] Pink Floyd - "The Piper at the Gates of Dawn" (1967)
Rok 1967 przyniósł kilka ważnych, przełomowych dla muzyki rockowej albumów. Ciekawie rozwijały się nurty psychodeliczny i bluesrockowy, wydając na świat takie dzieła, jak - wymieniając tylko te najważniejsze - "Are You Experienced" The Jimi Hendrix Experience, "Disraeli Gears" Cream, "Surrealistic Pillow" Jefferson Airplane, debiuty The Velvet Underground i The Doors, czy prawdopodobnie najsłynniejszy album Beatlesów, czyli "Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band". W czasie, gdy nagrywany był ten ostatni, w studiu obok pracowała nad swoim debiutem mało wówczas znana, choć kultowa w londyńskim "podziemiu", grupa Pink Floyd. Jeszcze dwa lata wcześniej był to niepozorny zespół rhythm'n'bluesowy. Jednak pod wpływem takich wykonawców, jak The Byrds czy The Mothers of Invention, grupa podążyła w bardziej eksperymentalne rejony. Na koncertach coraz większą rolę zaczęły odgrywać długie, psychodeliczne, kakofoniczne jamy, składające się ze zgrzytliwych, atonalnych partii gitary, "kosmicznych" dźwięków elektrycznych organów, oraz transowego podkładu sekcji rytmicznej.
Wielu ówczesnych wielbicieli zespołu musiało być bardzo rozczarowanych, gdy do sprzedaży trafił debiutancki album "The Piper at the Gates of Dawn" (tytuł został zaczerpnięty z książki dla dzieci "O czym szumią wierzby" Kennetha Grahame'a). Znane z koncertów psychodeliczne odloty pojawiają się tylko w dwóch instrumentalnych utworach,podpisanych nazwiskami wszystkich ówczesnych muzyków - "Pow R. Toc H." i "Interstellar Overdrive". Choć z drugiej strony, są to dwa najdłuższe utwory na tym albumie. I o ile pierwszy nie przekracza czterech i pół minuty, tak drugi trwa ponad dwa razy tyle, co stanowi jedną czwartą całego albumu. Jego wyjątkowość nie tkwi jednak w samej długości - ta szalona, bardzo swobodna improwizacja po prostu niesamowicie wciąga i hipnotyzuje swoim klimatem. Echa tego typu grania słychać jeszcze w warstwie instrumentalnej "Take Up Thy Stethoscope and Walk" - jedynej tutaj kompozycji Rogera Watersa - i "Astronomy Domine", autorstwa ówczesnego lidera grupy, Syda Barretta. Ten ostatni utwór jeszcze przez kilka lat był stałym punktem koncertów grupy i trudno się temu dziwić, bo to najlepsza, obok "Interstellar Overdrive", wizytówka tego składu. Reszta albumu - napisana przez samego Barretta - ma już zupełnie inny charakter. To bardziej piosenkowe, melodyjne utwory, o baśniowym klimacie. Mniej eksperymentalne, choć dzięki klawiszom Ricka Wrighta zachowujące psychodeliczny nastrój. Wyróżniają się zwłaszcza pozbawiony rytmu "Chapter 24", oraz przywodzący na myśl ówczesne eksperymenty brzmieniowe Beatlesów "Bike".
"The Piper at the Gates of Dawn" niewiele ma wspólnego z późniejszymi dokonaniami Pink Floyd. Ba, ciężko w ogóle znaleźć jakiś podobny album. Jasne, ta muzyka nie wzięła się całkiem znikąd i słyszalne są w niej wpływy The Byrds, Zappy, tudzież Beatlesów (coś tam muzycy podsłuchali zza ściany), całość brzmi jednak bardzo oryginalnie i niepowtarzalnie. Album zachwyca kreatywnością i niekonwencjonalnym podejściem zespołu. Niestety, w przeciwieństwie do jego późniejszych dokonań, wyraźnie się zestarzał. Szczególnie w tych mniej eksperymentalnych momentach, dziś brzmiących trochę infantylnie.
Wielu ówczesnych wielbicieli zespołu musiało być bardzo rozczarowanych, gdy do sprzedaży trafił debiutancki album "The Piper at the Gates of Dawn" (tytuł został zaczerpnięty z książki dla dzieci "O czym szumią wierzby" Kennetha Grahame'a). Znane z koncertów psychodeliczne odloty pojawiają się tylko w dwóch instrumentalnych utworach,podpisanych nazwiskami wszystkich ówczesnych muzyków - "Pow R. Toc H." i "Interstellar Overdrive". Choć z drugiej strony, są to dwa najdłuższe utwory na tym albumie. I o ile pierwszy nie przekracza czterech i pół minuty, tak drugi trwa ponad dwa razy tyle, co stanowi jedną czwartą całego albumu. Jego wyjątkowość nie tkwi jednak w samej długości - ta szalona, bardzo swobodna improwizacja po prostu niesamowicie wciąga i hipnotyzuje swoim klimatem. Echa tego typu grania słychać jeszcze w warstwie instrumentalnej "Take Up Thy Stethoscope and Walk" - jedynej tutaj kompozycji Rogera Watersa - i "Astronomy Domine", autorstwa ówczesnego lidera grupy, Syda Barretta. Ten ostatni utwór jeszcze przez kilka lat był stałym punktem koncertów grupy i trudno się temu dziwić, bo to najlepsza, obok "Interstellar Overdrive", wizytówka tego składu. Reszta albumu - napisana przez samego Barretta - ma już zupełnie inny charakter. To bardziej piosenkowe, melodyjne utwory, o baśniowym klimacie. Mniej eksperymentalne, choć dzięki klawiszom Ricka Wrighta zachowujące psychodeliczny nastrój. Wyróżniają się zwłaszcza pozbawiony rytmu "Chapter 24", oraz przywodzący na myśl ówczesne eksperymenty brzmieniowe Beatlesów "Bike".
"The Piper at the Gates of Dawn" niewiele ma wspólnego z późniejszymi dokonaniami Pink Floyd. Ba, ciężko w ogóle znaleźć jakiś podobny album. Jasne, ta muzyka nie wzięła się całkiem znikąd i słyszalne są w niej wpływy The Byrds, Zappy, tudzież Beatlesów (coś tam muzycy podsłuchali zza ściany), całość brzmi jednak bardzo oryginalnie i niepowtarzalnie. Album zachwyca kreatywnością i niekonwencjonalnym podejściem zespołu. Niestety, w przeciwieństwie do jego późniejszych dokonań, wyraźnie się zestarzał. Szczególnie w tych mniej eksperymentalnych momentach, dziś brzmiących trochę infantylnie.
Ocena: 8/10
Pink Floyd - "The Piper at the Gates of Dawn" (1967)
1. Astronomy Domine; 2. Lucifer Sam; 3. Matilda Mother; 4. Flaming; 5. Pow R. Toc H.; 6. Take Up Thy Stethoscope and Walk; 7. Interstellar Overdrive; 8. The Gnome; 9. Chapter 24; 10. The Scarecrow; 11. Bike
Skład: Syd Barrett - wokal i gitara; Roger Waters - gitara basowa, wokal; Richard Wright - instr. klawiszowe, wokal; Nick Mason - perkusja i instr. perkusyjne
Producent: Norman Smith
Pink Floyd - "The Piper at the Gates of Dawn" (1967)
1. Astronomy Domine; 2. Lucifer Sam; 3. Matilda Mother; 4. Flaming; 5. Pow R. Toc H.; 6. Take Up Thy Stethoscope and Walk; 7. Interstellar Overdrive; 8. The Gnome; 9. Chapter 24; 10. The Scarecrow; 11. Bike
Skład: Syd Barrett - wokal i gitara; Roger Waters - gitara basowa, wokal; Richard Wright - instr. klawiszowe, wokal; Nick Mason - perkusja i instr. perkusyjne
Producent: Norman Smith
Dla mnie "The Piper..." zawsze będzie klasykiem, niepodobnym do niczego, co kiedykolwiek zostało nagrane. Pozostaje się tylko cieszyć, choć wiem, jak okrutnie to może brzmieć, że Syd Barret nie pociągnął długo z Pink Floyd. Wprawdzie jego osobowości grupa w głównej mierze zawdzięcza swój sukces, ale z czasem doprowadziłby kapelę do upadku. A tak do Floydów dołączył Gilmour, Waters postawił ją na nogi, a "Kobziarz" wciąż jest albumem jedynym w swoim rodzaju.
OdpowiedzUsuńCzytając twoje wcześniejsze wypowiedzi na temat Barreta byłem przekonany, że będzie tu widnieć niższa ocena. Cieszę się, że jednak doceniasz ten album tak, jak na to zasługuje. Nie sądzę natomiast, by się jakkolwiek zestarzał, właśnie dzięki tym wszystkim eksperymentom. Barret po prosty żył we własnym świecie i tak już zostało. Czasem mam wrażenie, że do takiej "dziwności" celowo i nieudolnie próbuje dążyć wiele kapel, poprzez jakieś sztuczki studyjne i inne tego typu rzeczy.
najlepsza płyta Flojdów mz.
OdpowiedzUsuńpeiter
Nie słuchałem wcześniej zbytnio Pink Floyd. To był błąd :)
OdpowiedzUsuńW sumie dlaczego ta recenzja powstała tak późno względem innych tego zespołu?
To był wielki błąd ;)
UsuńPięć lat temu niespecjalnie przepadałem za tym albumem. Ale do tamtego czasu przesłuchałem go może ze trzy razy. Mimo, że miałem go na winylu - przez przypadek, bo chciałem kupić "A Saucerful of Secrets", ale jedyny egzemplarz w sklepie kosztował 150 zł. Zamiast niego kupiłem więc składaka "A Nice Pair", czyli debiut i "ASoS" w jednej okładce, za 100 zł ;) I całe szczęście, bo dzięki temu posłuchałem tego albumu jeszcze parę razy i stopniowo się do niego przekonywałem.
Jedna z moich ulubionych, płyta wyjątkowa jedyna tak oniryczna i magiczna zarazem. Płyta na której rozpoczął i skończył się Syd Barrett klimat i świetne riffy jak i tajemniczość tej płyty sprawiła że wsiąkłem w nią na długie tygodnie zafascynowałem się nią niesamowicie, prawie wszystko jest w niej świetne i intrygujące a kosmiczna podróż "Interstellar Overdrive" nieraz przytłoczyła mnie swoim geniuszem i przyprawiła o łzy szczęścia. Za to kocham.
OdpowiedzUsuńWokalnie zajeżdża Bitelsami i to jak cholera.
OdpowiedzUsuńTakie czasy...
UsuńNie potrafię tej płyty uczciwie ocenić. Kupiłem ją chyba w 1980 roku może 81/82 roku, w Pewexie za 4,5$ mam oczywiście do dziś. To były takie czasy, wtedy ja kilkunastoletni gnojek kibicowałem grupie już bardzo mocno. Jednak nie znałem ich całej twórczości. Z płyt Pink Floyd w Pewexie stać mnie było tylko na tę, więc ją właśnie kupiłem. Jakie było moje zdumienie gdy okazało się, że ta muzyka nie ma zbyt wiele wspólnego z innymi płytami które słuchałem i wtedy ukochałem z "Obscured by clouds" na 1 miejcu piłowanej wówczas niemiłosiernie. I za każdym razem gdy jej słucham (i w pewnym sensie nie lubię) tak bardzo się cieszę, że Syd odsunął się od zespołu.
OdpowiedzUsuńW skali od 1 do 10 dla mnie debiut PF to takie mocne 5. Są pomysły, ale jeszcze jakby nie do końca oszlifowane. Baśniowy klimat jak dla mnie lepiej wychodził wczesnemu Genesis, tutaj brzmi to chwilami zbyt infantylnie jak dla mnie. Odejście Barretta raczej dobrze zrobiło dla muzyki tego zespołu.
OdpowiedzUsuńPrzez wiele lat nie doceniałem tego albumu, uważałem za najsłabszy z dyskografii zespołu. Myślę, że wynikało to z jego inności i tego, że w ogóle nie byłem za bardzo zaznajomiony z psychodelią. Jak się bardziej osłuchałem z taką stylistyką i tym konkretnym albumem, to zacząłem go znacznie bardziej cenić. To jest o wiele bardziej kreatywne granie od tego, co Floydzi grali w latach 70.
UsuńJak oceniasz ten album po latach? Ma stanąć w szranki z dokonaniami z lat 70 wg ciebie? Osobiście debiut i "Saurceful of Secrets" cenię najbardziej :). Czy albumy Floydów z lat 70 nie są nieco przecenione?
OdpowiedzUsuńNie zmienił się mój odbiór. Debiut Pink Floyd to mnóstwo świetnych, oryginalnych pomysłów, które trochę popchnęły rocka do przodu, ale w tych bardziej piosenkowych momentach brzmi to trochę infantylnie. Za najciekawsze dokonania Floydów uważam to, co robili w pierwszych latach działalności, co zdecydowanie najciekawszą formę osiągnęło na koncertach ("Ummagumma", Pompeje, niektóre sesje radiowe dla BBC), bo studyjne albumy z tego okresu są nierówne, zdarzają się tam też chybione eksperymenty. W późniejszym czasie, od "Meddle", zespół był co prawda bardziej świadomy tego, co chce osiągnąć i jak to osiągnąć, ale też stał się zdecydowanie bardziej konwencjonalny, mniej kreatywny, już nie posuwający muzyki do przodu. W tym kontekście dokonania zespołu z lat 70. są faktycznie przeceniane (nie mówiąc już o tych z czasów bez Watersa). Wielu osobom wydaje się, że jak słuchają "Dark Side of the Moon", "Wish You Were Here" czy "The Wall", to sięgnęli muzycznego absolutu. A to jest dopiero przedsionek tej faktycznie wybitnej muzyki. Jednak w kontekście takiego nieodkrywczego, bardzo przystępnego grania, to te płyty - a przynajmniej dwie pierwsze - stanowią jego ideał.
UsuńTak, Piper At The Gates of Dawn to taki album, gdzie widać zdecydowanie największą kreatywność zespołu. Poznałem go jako szósty w kolejności i z czasem stał się moim ulubionym
OdpowiedzUsuń